Oslodakı bütün otel, apartament və hostelləri bu linkdən book (bron) edə bilərsiz. Skandinaviya turumun sonuncu ölkəsi Norveç, sonuncu şəhəri Oslo oldu.
Yenə qayıdaq mı başa?
İsveçdə Lagom, Danimarkada Hygge bəs Norveçin qışda çiçəklənməsinin səbəbi nədir?
Təbii ki, norveçlilərin də özlərinə məxsus bir fəlsəfələri var. Bu da “Koselig” fəlsəfəsidir.
Koselig sizə "Hygge"i xatırlada bilər, buna bənzər Danimarkadakı rahatlıq və xoşbəxtlik anlayışını (əvvəlki postumu oxuya bilərsiz Hygge haqqında). Şamlar, kaminlər və yumuşaq yorğanlar, eləcə də dinc, rahat, mehriban və isti bir mühitdə qalmağa və xoşbəxt olmağa diqqət yetirmək hər iki fəlsəfədə vacibdir.
Hə, deyəcəksiz elə eyni fəlsəfədir o zaman. Haqlısınız, bənzərdir, amma eyni deyil.
Belə ki, evdə hazırlanmış ləzzətli yeməklər, sevimli içkidən bir fincan, çıtırtılı kamindən sakitlik hissi, şamların isti parıltısı...
Bəli, bu Norveç Koselig-idir, amma burada əsas məqsəd başqa insanlar ilə əlaqəni hiss etməkdir. Səmimiyyət, rahatlıq və istilik təkcə şəxsi yaratdığımız mühitlə məhdudlaşmamalı, həm də digər insanlara qarşı olan münasibətlərimizdə özünü göstərməlidir.
Məsələn, Everesti fəth edən ilk norveçli qadın Randi Skauq Koseliqin mahiyyətini belə izah edir:
“Birlikdə/Bərabər olmaq anlamın çox vacib bir hissəsidir. Çünki özünüzə "Bu, koseliqdir!” deyə bilmirsiz. Lakin ətrafınızda başqa insanlar varsa, deyə bilərsiz.”
Əgər Hygge bir kiçik anın sevincini yaşamaqdan danışırsa, Koselig bu anı başqası ilə paylaşmaq sevincindən bəhs edir.
Bəlkə Koselig check list-i edək?
Hətta bunu oyuna da çevirə bilərik. Belə ki, toplanan hər bir bal üçün siz koselig xalları alırsınız. Nəqədər çox toplasaz o qədər də norveçlilər bunu qiymətləndirəcək (hətta fəxr edəcək)
Başlayaq:
– zəif işıqlandırma (mümkünsə lampalarla) 2 bal
– şamlar (bacardığınız qədər çox) 3 bal
– alov/atəş (Norveçdə kamin tapmaq heç çətin deyil məsələn) 4 bal
– elektron cihazları söndürmək (bəli, hamısını, o cümlədən televizor, telefonlar, planşetlər, noutbuklar, bildirişlərlə narahatçılıq verən hər şeyi) 3 bal
– musiqi (aşağı səsdə və ancaq sakitləşdirici melodiyalar, sərt metal Finlər üçündür) 2 bal
– isinmək üçün ilıq içkilər (qəhvə və ya konyak)
4 bal
– sadə yemək (mümkün qədər faydalı) 2 bal
– şirniyyat (evdə hazırlanmış vafli, o cümlədən evdə hazırlanmış giləmeyvə mürəbbəsi) 4 bal
- yorğan, yastıq və digər tüklü əşyalar (evdə nə olursa olsun) 2 bal
20 baldan çox topladınızsa, Koselig fəlsəfəsini anladınız deməkdir və Norveçə xoş gəldiniz!
Bu qədər fəlsəfə yetər!Keçək ölkənin özünə)
Bu dəfə sadəcə Oslonu görə bildim (ölkənin digər şəhərlərini və hissələrini görməyi planlaşdırıram gələcəkdə)
Oslo bahalı şəhər olsa da, ödənişsiz edə biləcəyiniz əyləncələr tapa bilərsiz.
1. Oslo elə bil park-şəhərdir və bütün parkları açıq hava altında muzeydir sanki. Ən məhşurlardan:
- Vigeland Heykəltaraşlıq parkı. Bu bir memarın yəni Gustav Vigeland-ın təmami ilə tək başına yaratdığı və bütün heykəllərin şəxsinə aid olduğu bir parkdır. Parkda 200dən çox heykəl var.
- Ekebergparken
- Frogner Park və s.
2. Oslofjordun gözəlliyini görmək üçün sahil boyunca gəzin.
3. Oslo dünyada yeganə şəhərdir ki, insanlar Operaya getməkdən çox, Opera binasının üzərində gəzir. Siz də gəzin.
4. Osloda Kralın yaşadığı saraya gedin, bizim Axundov kitabxanasına oxşayır.
5. Bjorvika Barcode massivi, müxtəlif hündürlükdə və genişlikdə on iki dar hündürmərtəbəli binadan ibarətdir. BARCODE konsepsiyasına əsaslanaraq, on iki bina müxtəlif memarlıq firmaları tərəfindən tikilib. Ümumi formadan başqa, binalar çox fərqlidir. Hər binanın özünəməxsus xüsusiyyəti, fərqli memarlıq detalları və qəribəlikləri Barkodu qeyri-adi memarlıq təcrübəsi ilə tikilən massivə çevirir.
Muzeyləri sevirəm, amma hər şəhərdə ilk qaçdığım yer muzeylər deyil. Lakin Oslo tam da bu şəhərlərdəndir.
Məsələn:
- Muasir incəsənət muzeylərindən olan 2021-ci ildə yeni binaya köçürülən Munchun Muzeyi.
Edvard Munch kimdir?
Modernizmin ən görkəmli rəssamlarından biri. Rəssamlıq,qrafika incəsənəti, rəsm, heykəltəraşlıq, foto və film sahəsindəki inadkar təcrübəsi ona Norveç və beynəlxalq incəsənət tarixində özünəməxsus mövqe qazandırıb. 60 ildən çox yaradan Munch,həyatı boyunca 28.000 ədəd müxtəlif əsərlər yaradıb.
Düşünsək ki, anadan olandan hər gün 1 əsəs yaradıb, o zaman 78 il yaşamalı idi, amma qismətə baxın ki, Munch sadəcə 75 il yaşayıb. Yəni, möhtəşəm yaradıcılıq qabiliyyətinə malik olan insan olub.
Yəgin ki, elə ən tanınmış əsəri “The Scream”-i hamı bilir. Burada əsərin üç versiyasını görə bilərsiniz - rəsm, çizim və çap. Bunlardan biri nümayiş olunur. Qalan ikisi isə qaranlıqda “dincəlir”.
Niyə?
Çünki, Munch “The Scream”in bütün versiyalarını karton və ya kağız üzərində yaradıb, onlar kətan üzərində yağlı boya ilə çəkilmiş rəsmlərdən daha kövrək olur. Bu səbəbdən, temperatur, rütubət və oksigen səviyyələri kimi iqlim faktorlarına əlavə olaraq, işığa məruz qalması da məhdudlaşdırılmalıdır. İşıq şəkillərdəki rəng piqmentlərinə təsir edir, həmçinin zamanla kağız və kartonu parçalayır. Buna görə, hətta son illərdə muzey “The Scream”-in müxtəlif versiyalarının hər gün nə qədər işığa tab gətirə biləcəyini müəyyən etmək üçün bir neçə tədqiqat layihəsi həyata keçirib. Məlum olub ki, versiyaların heç biri hər zaman nümayiş oluna bilməz, ona görə də onlar sıra ilə göstərilir. Bununla da gələcək nəsillərin Munchun yaradıcılığı ilə canlı tanış ola bilmə ehtimalını təmin etmək istəyirlər.
Digər tanınmış əsərlərindən:
- Madonna;
- Livets dans (həyat rəqsi)
- Det Syke Barn (Xəstə Uşaq)
- The Vampire (Vampir)
- Puberty (Yetkinlik)
- Stemmen (Səs)
Şəhərdə məhşur olan digər muzeylər də var, məsələn:
- Akershus Castle;
- Fram Museum (möhtəşəm gəmi muzeyidir!)
- Holocaust Center
- Museum of Oslo
- Nobel Peace Center
- National History Museum
- The Vigeland Museum
- The National Museum
- Astrup Fearnley Museet
- Armed Forces Museum və s.
Bu arada, sadaladığım bütün muzeylər, hətta daha çoxu, Oslo Pass aldığınızda biletə daxil olacaq.
Oslo Pass nədir?- bu günlük biletlərdir ki, əldə etdiyinizdə, 1 bilet ilə müxtəlif muzeyləri ziyarət edə, və müxtəlif endirimlərdən yararlana bilirsiz.
Başqa nə daxil olacaq?
- Seçilmiş restoranlarda 20% endirim;
- Oslo Fjord ətrafındaki bəzi şirkətlərin turlarına 15% endirim;
- Oslo Filarmoniyasına və Oslo Opera evinə bələdçili və endirimli turlar;
- Şəhərin 1 və 2 zonalarında limitsiz şəkildə ictimai nəqliyyatdan istifadə.
Qiymətləri:
24 saat - 85 AZN
48 saat - 124 AZN
72 saat - 146 AZN
Ayrı ayrılıqda aldığınız zaman məsələn:
Munchun muzeyi - 30 AZN
Fram muzeyi - 23 AZN
Nobel Muzeyi - 26 AZN
Yay aylarında gələcəksinizsə və 3 muzeyə bir gündə getməyi planlayırsınızsa o zaman artıq bu bileti almaq sərf edəcək. Çünki ictimai nəqliyyatda bir gediş 8 AZN-dir (!) (konvertasiya ilə birlikdə) günlük bilet isə hardasa 24 AZN.
Buna baxmayaraq, Oslo da mənə Kopenhagendən daha münasib gəldi.
Məsələn səhərlər kiçik kafe/market kimi yerlərdən kofe+bir şirniyyat (darçınlı bulkunu/cinnabon kimi, çox sevirlər, mənim kimi) sadəcə 7-8 AZN alırdım (special offer kimi hər yerdə belə endirimlər var)
Otel:
Mərkəzdə butik otellərin qiyməti - gecəsi min 170 AZN
Restoran:
İki nəfərik bir axşam yeməyi (sup, salat, ana yemək, alkoqolsuz içki daxil) təxminən 180-200 AZN tutacaq. Təbii ki az və ya çox da ola bilər məkandan aslı olaraq.
Oslo Torp hava limanına düşürsünüzsə taksi, təyyarə biletindən daha baha başa gələcək. Belə ki, şəhər mərkəzinə 200$-a gətirəcək taksi. Lakin alternativiniz var, bu da shuttle bus-dır. Bir gediş 56 AZN.
P.s Bununla da Skandinaviya turum bitdi.
Amma mən də bitdimelə bilərsiz gəzməkdən yoruldum, əslabüdcəm bitdi, qayıdıram. Qaldı bircə Finlandiya və Sisu fəlsəfəsi, ora da İn şa Allah gedəcəm (reabilitasiyadan sonra).
Skandinaviya qışda nağıldır, soyuq da olsa, boran da olsa, başqa bir mistik ab-havası var. “Osloda görməyə heçnə yoxdur” deyənlərdən başqa, soyuqdan qorxmayan hamıya Oslo səyahəti arzulayıram.
Əgər yazını bəyəndinizsə aşağıda olan Facebook düyməsini seçərək blogpostu Facebookda paylaşın ki, dostlarınız da yazılarımızdan xəbərdar olsunlar. Yox əgər Gəzəyənlərin yazılarından ilk xəbər tutmaq istəyirsinizsə aşağıda “abunə ol” bölməsinə mailinizi yazaraq düyməyə klikləyin. Hələlik bu qədər, növbəti yazılara qədər…
