İspaniyanın ruhu - Madrid bələdçisi
Dedim, karantindir, darıxıb edərsiz – oxuyun, vaxtınız getsin ????Madridin real üzüTurist olma, sakin ol, zövq al, əylənİspaniya deyəndə, çoxlarının ağlına Barselona gəlir. Bir ağızdan “mütləq Barselonanı gör”, – məsləhəti verirlər. Sözü Madridin üstünə gətirəndə, bu dəfə də “standart, darıxdırıcı şəhərdir”, – sözlərini çox eşitmişəm. Mən isə deyirəm ki, həm Madridi, həm də Barselonanı görmək lazımdır. Eləcə də imkan varsa, Girona, Qranada, Seqoviya, Toledo, Valensiya və s. şəhərlərini.Bu gün sizə Madriddən danışacağam ????Bəlkə də, sevimli futbol klubum “Real Madrid”ə görədir, bilmirəm, Madridə xüsusi simpatiyam var. Bu arada, Madridi gəzmək üçün 3 gün yetər və artar.Bakıdan Madridə – 93 avroya“Wizzair”lə Bakıdan Budapeştə 45, Budapeştdən Madridə 48 avroya uçdum. Evdən səhər saat 5-in yarısı çıxmışdım, Madridə gecə saat 11-də çatdım. Tutduğum otel şəhərin mərkəzi küçəsi “Gran Via”da (böyük yol deməkdir) idi. 3 gecəsinə 78 avro ödəmişdim. Tapmaq çətin olmadı. Küçənin adı ilə eyni olan “Gran Via” Metro Stansiyasında endim. Stansiya çıxışından 30-40 addım irəlidə idi.Ya bəyənməsəm?Yol boyu içimdə qəribə hiss vardı. Ya bəyənməsəm? Yuxu gözümdən tökülsə də yatmadım. Bir az dincimi alandan sonra düşdüm şəhərin “canına”. “Gran Via” küçəsinin gecələr çox gözəl işıqlandırıldığını səyyahların qeydlərindən oxumuşdum. Həqiqətən də möhtəşəm idi. Yaxın ətrafı gəzəndən sonra ispanların “Tapas bar” adlandırdığı kiçik kafelərdən birində oturdum. Unlanmış kalmar qızartması ilə ləzzətli sangriyanın (şərab növü) dadına baxdım.Turist kimi yox, şəhər sakini kimi davran, zövq alMadridin necə şəhər olmasına keçmədən öncə, burada özünüzü qonaq kimi yox, 2-3 günlük də olsa, şəhər sakini kimi aparsanız, daha çox ləzzət alacağınızı demək istəyirəm.Madrid İspaniyanın ən qaynar şəhərlərindən biridir, paytaxtıdır. Düz şəhərdir, velosiped üçün əlverişlidir. Düzdür, Amsterdam kimi velosiped mədəniyyəti yoxdur, amma orada pedallamaq Bakıdakı kimi çətin də deyil. Şəhərin ortasından Madridi 2 yerə ayıran Manzanares (ispanca Ribera del Manzanares) çayı keçir. Əvvəllər məskunlaşma daha çox çayın ətrafında olub. Ancaq getdikcə şəhərin mərkəzi yerini dəyişib. Bu gün çay şəhərin aşağı hissəsində itib-batıb.Haraları, necə gəzək?Madridin yaxşı cəhətlərindən biri də gəzilib-görülməli yerlərinin bir-birinə yaxın yerləşməsidir. Bir gün ərzində heç bir nəqliyyat vasitəsinə pul xərcləmədən şəhəri piyada gəzə bilərsiniz.Vaxt azdırsa, “Hop-on,Hop-off” turist avtobuslarından da istifadə etmək olar. Mən etmədim, həm baha, həm mənasız bildim. Əslində, bu turist gəzdirən avtobuslara özlüyümdə “peşmançılıq” adını vermişəm. Avtobusda gəzənlərin peşman olduqlarını düşünürəm. Onlar ya gözəl şəhərləri gənc vaxtı gəzməyib, 50-60 yaşından sonra gəlib, vaxtında gəlmədikləri üçün peşman olanlar, ya da bu şəhərə 1 gün ayırıb, piyada gəzməyə vaxtı qalmayanlardır – deyə, düşünürəm ????Bu fikrin məntiqli olduğunu iddia etmirəm.Madridin və İspaniyanın ürəyiMadridi gəzməyə “Puerta del Sol” Meydanı ilə başladım. Bura həm Madridin, həm də İspaniyanın mərkəzidir. Giriş qapısı, İspaniyanın ürəyi də adlandırırlar. Nə vaxtsa AzTV-də “Madrid dağılır, camaat ayağa qalxıb” – xəbərinə rast gəlsəniz, bilin ki, insanların etiraz aksiyası keçirdikləri yer “Puerta del Sol”dur. Ta qədimdən etiraz aksiyaları bu meydanda keçirilir. Buradan yeriyərək “Plaza Mayor” (böyük meydan) deyilən yerə gedə bilərsiniz.Üzlərindən xoşbəxtlik, sevinc yağan turistlərQırmızılı, köhnə binalarla əhatələnmiş, böyük, dördbucaq meydan keçmişdə ölüm cəzası verilmiş insanların asıldığı, başlarının kəsildiyi yerdir. Hər cür toplantıların keçirildiyi bu yerə “edam meydanı”da deyirlər. Elə havasının ağırlığı da keçmişdən gəlir deyəsən. Burada siz ispanların milli geyimlərində fotolar çəkdirə, tarixi restoranların birində ətrafa qoxusu yayılan kofedən içə-içə meydanda şəkil çəkdirən, üzlərindən xoşbəxtlik, sevinc yağan turistlər və onları turları ilə tanış edən tur rəhbərlərini izləyə bilərsiniz. Meydanın ətrafındakı rəssam və heykəltaraşlar əsərlərini nümayiş etdirir. Bəyəndiyinizi alıb ölkənizə apara bilərsiniz.Kral sarayından başlayan böyük yol“Plaza Mayor”dan üzü aşağı düşəndə qarşınıza “Royal Palace” (kral sarayı) çıxacaq. İçərisinə giriş bileti təxminən 12-15 avroya idi (yadımda qaldığı qədərilə). Saraydan aşağıya doğru addımlayıb “Gran Via” küçəsinə çıxdıq. Madridin ən önəmli yoludur. Küçənin sağ-solunda bildiyimiz məşhur geyim mağazaları, şirniyyat, kofe məkanları, restoranlar var. Yerli insanlar bu yolda ehtiyatlı olmağı məsləhət görürlər. “Hər an çantanızı alıb qaça bilərlər”, – deyirlər. Bu küçədə həm də ən məşhur “Flamenco” (ispan rəqsi) klubları var.Velosipedlə yoxsa piyada?Madridə getmişkən mütləq “Buen Retiro Parkı”na da baş çəkin. Buradakı süni yaradılmış göldə katamaranla gəzə, kristal sarayı görə bilərsiniz. Bütünlükdə şüşədən tikilmiş sarayın ətrafında “flemenco” rəqqasələrinin saçlarına taxdıqları gül, ispan qızlarının simvoluna çevrilmiş yelpik, suvenir və s. maraqlı hədiyyələr almaq olar. Bu parka həm də Madridin ciyərləri deyilir, təpədən dırnağa yaşıl parkı həm piyada, həm də girişdə kirayələdiyiniz velosipedlə gəzə bilərsiniz.Vağzal içində meşə ????Vaxtınız qalsa, Madridin “Atocha” adlandırılan qatar vağzalını da görün. İçində ölkənin müxtəlif yerlərindən gətirilmiş yüzlərlə çiçək, ağac əkilib. Kiçik meşədir sanki. Meşənin sakinləri də var, balıqlar, tısbağalar, kirpilər ???? Görmədiyimiz, rastlaşmadığımız abu-havaya sahibdir.Madriddə gecə həyatıÖzü kimi hərəkətli, rəngarəng, maraqlı gecə həyatı var Madridin. Bir çox gecə klubuna, “Flamenco” və Tapas barlara ev sahibliyi edir. Həftə sonları əksər əyləncə məkanlarında canlı musiqi olur. Turistlərin əsas maraqlandıqları isə “Flemenco”dur. “Gran Via” və ona yaxın mərkəz hissələrdə “Flemenco” barlara gedib, həm əylənə, həm də yemək yeyə bilərsiniz.Nə yeyib, nə içək?Acqarına gəzmək mümkün olmadığına görə Madriddə harada, nə yeyib-içəcəyimizi də bilməliyik. Başlayaq səhər yeməyindən. Madriddə xüsusi açıq bufetlər olur. Girişdə adambaşına 5 avro ödəməklə bufetdə istədiyinizi yeyib-içə bilərsiniz. Belə bufetlər səhər 11-dək açıq olur. İlk gün o qədər yemişdim ki, bir də axşam acdım ????Sangriya və tapanın dadına mütləq baxın. “Tapa” sözünün hərfi mənası qapaq deməkdir. Tapas isə müxtəlif çeşidli qəlyanaltılardır. Tapalar xüsusi Tapas Barlarda verilir. Bu, müxtəlif növ dəniz məhsullarından, pendir çeşidlərindən, kartof qızartmasından ibarət ola bilər. Qiyməli kartof, içinə sala və ya balıq hissəsi qoyulan zeytun da tapas sayılır. Növləri çoxdur, qızarmış kalmardan tutmuş, mürəkkəb balığı (octopus) parçalarına qədər. Həcmi kiçikdir. Məncə, azərbaycanlılar biri ilə doymaz. Odur ki, oturanda bir yox, 2-3 növdə tapas sifariş etməyi məsləhət görürəm. Sangriya isə adi qırmızı şərabın meyvə və meyvə şirəsi ilə qarışdırılaraq, içinə buz qoyulmuş formasıdır. Dadlı və şirin olduğundan içdikcə içirsən, bir də ayılırsan ki, ayağa dura bilmirsən, sərxoş olmusan ???? Bir də var - ispanların “paella” adlandırdıqları yemək. Bulğura oxşayan düyüdən hazırlanmış, qırmızı, sarı və ya qara rəng çeşidləri olan plovdur. İçində istəyə uyğun krivetka, toyuq, ət, balıq, tərəvəz və s. ola bilir. Boşqabda yox, qulplu, dəmir tavada servis edilir.Madriddə yemək çox bahadır. Məsləhətim açıq bufetlərdir. Burada 12-15 avro ödəməklə istədiyinizi yeyib-içə bilərisiniz. Təbii qiymətə spirtli içki daxil deyil. Pizza, ət, salat, müxtəlif çeşidli tapaslar, içkilər, şirniyyat və s. hər şey olur.Əlavə 1 gününüz də varsa…Biz gedəndə Barselonada qadağan olunan öküz döyüşləri Madriddə hələ də keçirilirdi. Şounun keçirildiyi ən məşhur arena “Plaza de Toros de Las Ventas”dı. “Gran Via” metrosundan təxminən 3-4 stansiyalıq yoldur. Getmək istəsəniz, biletləri arenanın girişindən və ya online ala bilərsiniz. Şou gününə düşməsəniz də üzülməyin. Həftənin bir neçə günü turistlərə arenaya giriş icazəsi verilir. Gəzə, şəkil çəkdirə bilərsiniz.Və gəldik əsas məsələyə, Real Madridin möhtəşəm “Santiago Bernabéu Stadium”-na. Görmədən qayıtmayın deyərdim ???? Azərbaycanın milyardlar töküb tikdiyi Olimpiya Stadionundan möhtəşəm görünürdü.Madridə getməyə dəyərmi?Mən sizə Madridə gedin və ya getməyin məsləhəti verməyəcəyəm. Özümü orada necə hiss etdiyimi anladacağam:Madriddəykən qulağımda məni coşduran, səbəbsiz mutlu və həyacanlı saxlayan ritmik musiqi vardı. Uşaq vaxtı anam “hazırlaşın, sizi dənizə aparacam” – deyəndə, bu qədər xoşbəxt olurdum. Sizə adi gəlməsin, böyüdükcə xoşbəxt olmaq çətinləşir…Əgər yazını bəyəndinizsə aşağıda olan Facebook düyməsini seçərək blogpostu Facebookda paylaşın ki, dostlarınız da yazılarımızdan xəbərdar olsunlar. Yox əgər Gəzəyənlərin yazılarından ilk xəbər tutmaq istəyirsinizsə aşağıda “abunə ol” bölməsinə mailinizi yazaraq düyməyə klikləyin. Hələlik bu qədər, növbəti yazılara qədər…Paylaşdı: Guler Mehdizade
Bu həftəsonu Bolqarıstandaydım, Budapeşt-Sofia-Budapeşt biletini bir neçə ay öncə 33 avroya almışdım. İndi Sizə qısa səfər təəssüratlarımı və tövsiyələrimi yazım:
